DỪA SÁP
Đến mảnh đất này mà không nếm thử hay chọn vài ba trái dừa sáp về làm quà thì thể nào cũng bị quở trách cho mà xem. Người người xa gần đều biết đây là đặc sản Trà Vinh nổi tiếng, thứ quả làm cho người ta chưa ăn đã thèm thuồng mà ăn rồi thì càng muốn ăn nữa.
Thực ra nói đến xứ dừa thì phải kể đến Bến Tre, nhưng dừa sáp lại chỉ hợp thổ nhưỡng của Trà Vinh. Đặc biệt hơn, không phải giống cây dừa sáp nào cũng cho ra trái dừa sáp. Thường một buồng chỉ có một hai trái, còn lại là dừa thường. Hiếm là vậy, loại quả này còn có hương vị ngon lạ. Lớp cơm dày mềm xốp, nước dừa ít nhưng trong như sương sa, vị ngọt thanh béo bùi và thơm. Vậy nên, giá của loại quả này không hề rẻ.
Thưởng thức dừa sáp người ta bổ trái dừa uống nước như bình thường, lấy muỗng xúc lấy phần cơm dừa mềm dẻo ăn hoặc xay sinh tố. Cái vị mát của nước kèm theo mùi thơm thoang thoảng, ngậy ngậy thật kích thích vị giác. Bởi thế, trong những loại đặc sản Trà Vinh làm quà chẳng bao giờ thiếu và lúc nào dừa sáp cũng là trên nhất.
TRÁI QUÁCH
Nếu xét trên phương diện trái cây, Đặc sản Trà Vinh làm quà ngoài dừa sáp còn có thêm một loại quả lạ khác – quả quách. Qủa này hình thù không đẹp, không bắt mắt nhưng ruột lại ngọt mát dùng để giải khát thanh nhiệt vào những ngày hè oi bức thì rất tuyệt.
Muốn ăn quách chỉ có cách đợi quả chín cây tự nhiên, mà chín cây tự nhiên cũng chưa đủ cứ để nó chín mùi vỏ thật là mềm rồi hãy dùng. Khi ấy, ruột sẽ có màu đen thẫm tỏa mùi thơm phương phức. Bổ quả làm đối, dùng muỗng lấy ruột cho vào ly làm theo kiểu dầm sinh tố ấy. Thêm chút đường, sữa và đá, trộn đều thương thức. Mùi vị của ly quách dầm có thể khiến người ta nhớ mãi vì cái vị chua chua, ngọt ngọt, thanh thanh, thơm lạ.
MẮM BÒ HÓC
Tại Trà Vinh ngoài dân tộc Kinh còn có rất nhiều người Khmer sinh sống. Có lẽ vì thế mà nhắc đến mảng ẩm thực Trà Vinh người ta không thể bỏ qua mắm bò húc. Bởi đây là một món ăn thể hiện sự độc đáo chả của ẩm thực Khmer và sự đa dạng của văn hóa Trà Vinh.
Bản thân đã từng được thưởng thức đặc sản mắm bò hóc ở Campuchia nhưng hương vị của mắm bò hóc Khmer khiến nhiều người rất bất ngờ. Nó ngon hơn, mặm mà hơn và thơm hơn rất nhiều. Thế nên, mỗi khi có khách quý đến nhà hay gửi quà cho người phương xa, mắm bò hóc là thứ đặc sản Trà Vinh làm quà không thể thiếu.
Cũng là cá lóc đồng, nhưng mắm bò hóc có cách làm vô cùng đặc biệt, khác hẳn mắm cá. Người ta dùng cá lóc “ươn” để làm nguyên liệu. Sở dĩ dùng từ ươn là vì cá sau khi làm sạch sẽ được ngâm nước qua đếm cho đến khi trương lên mới cắt bỏ đầu, ruột. Đúng là rất lạ rất ngộ, nhưng có thể đây là khâu làm nên nét riêng của món ăn. Cá lóc rửa sạch lại với nước muối môt lần nữa trước khi đêm đi ướp. Chuẩn bị một lọ thủy tinh lớn, cứ xếp một lớp cá lại 1 lớp muối hột, nửa bát cơm nguội. Lớp này chồng lên lớp kia. Đậy kín nắp và để nơi khô thoáng trong ba tháng.
Mắm bò hóc khá nồng, thách thức những người khó tính. Nhưng ai đã môt lần ăn thử mắm bò hóc sống pha với nước cốt chanh, đường và chút tỏi ớt thì chỉ có nghiện. Chén mắm mặm mà, thơm nồng được gia giảm thêm vị chua, chát, hăng, giòn ngọt của lát khế chua, chuối xanh, cải xanh, rau thơm hay dưa leo, đậu ớt ăn kèm cơm nóng mới đã làm sao. Tuy dân dã, bình dị nhưng không kém phần đặc sắc.
BÚN NƯỚC LÈO
Từ mắm bò hóc người Trà Vinh chế biến thành rất nhiều món ngon. Trong đó có bún nước lèo – một cái tên rất được lòng thực khách.
Đã gọi là bún nước lèo thì chắc chắn nước dùng sẽ là thứ làm nên đặc trưng món ăn. Và quả không sai, nước lèo thôm ngon này vốn dĩ là tinh túy được chắt lọc từ hỗn hợp mắm bò hóc, cộng thêm vị ngọt từ hải sản. Vì thế, nó có mặn vừa đủ có ngọt vừa đậm và thơm bùi giúp những người không thích mùi mắm vẫn ăn được.
Tô bún nước lèo sẽ được bổ sung thêm thịt heo quay, nhiều loại rau sống và chút hành phi ăn kèm. Trụng bún qua nước sôi cho vào tô, bày thịt heo quay lên trên rắc thêm hành phi, rau thơm rồi chan nước dùng ngập mặt bún. Người dùng chỉ cần cho rau bắp chuối, bông súng và ít rau muống bào đảo đều là thưởng thức ngon lành. Món ăn
CHÙ Ụ
Nếu bún nước lèo là món ngon trứ danh, có mặt khắp các con đường ngõ hẻm của đất Trà Vinh thì Chù Ụ lại là đặc sản riêng của các huyện duyên hải tỉnh Trà Vinh. Muốn thử món ngon này phải xuôi về nơi có các bãi bồi màu mỡ như vùng Ba Động.
Thực ra Chù Ụ khá giống cua, ba khía cũng là giáp xác, có mai, có càng, có chân nhưng hình dáng chúng xấu cục mịch hơn hai loài kia. Thân Chù Ụ hình vuông, hai cái càng màu đỏ hoe, rất to và khỏe. Phần mai sần sùi nổi lên nhiều đường nét giống hoa văn. Tuy hình dáng khó nhìn nhưng các món ăn làm từ Chù Ụ lại rất ngon. Đặc biệt, nếu được ăn chùa ụ “cồm” tức là con chù ụ mới lột xác thì vị béo ngậy từ thịt làm chúng ta nhầm tưởng như đang ăn cua ốp.
Đến Ba Động, người ta sẽ mời bạn thưởng thức 4 món ngon từ Chù Ụ: nướng, luộc, hấp bia, rang me. Bạn có thể chọn món theo sở thích nhưng nhất định phải ưu tiên gọi chù ụ nướng than. Bởi nướng rất hợp với hải sản, giữ nguyên được hương vị nguyên thủy của nguyên liệu. Chấm Chù Ụ với muối tiêu chanh, nhấp thêm lá rau răm thơm nồng mới cảm nhận được vị ngon dân dã của loại đặc sản này. Thậm chí bạn còn có thể ăn cả vỏ nêu thích, vỏ Chù Ụ rất giòn nhé.
Nguồn: copy